Abdullah haji yaakob biography
Abdul Rahman Ya'kub
Allahyarham TunDatuk PatinggiHaji Abdul Rahman Ya'kub SMN, PMN (Malaysia); DP (Sarawak); SPMJ (Johor); SPMK (Kelantan); SIMP (Pahang); SPMS (Selangor); SSDK (Kedah); SPMP (Perlis); SPDK (Sabah); PNBS (Sarawak); LL.D. (Hon.) (UKM) (Hon.) (UPM) | |
|---|---|
| Dalam jawatan 2 April &#;– 1 April | |
| Didahului oleh | Abang Muhammad Salahuddin |
| Digantikan oleh | Ahmad Zaidi Adruce |
| Dalam jawatan 7 Julai &#;– 1 April | |
| Gabenor | Tuanku Bujang Tuanku Othman Abang Muhammad Salahuddin |
| Timbalan | Stephen Yong Kuet Tze (–) Sim Kheng Hung (–) Dunstan Endawie Enchana (–) Alfred Jabu Numpang (–) Simon Dembab Maja (–) Daniel Tajem Miri (–) |
| Didahului oleh | Tawi Sli |
| Digantikan oleh | Abdul Taib Mahmud |
| Dalam jawatan &#;– 26 Mac | |
| Didahului oleh | Abdul Taib Mahmud |
| Digantikan oleh | Abdul Taib Mahmud |
| Dalam jawatan 21 Mei &#;– 5 Julai | |
| Raja | Sultan Ismail Nasiruddin |
| Perdana Menteri | Tunku Abdul Rahman |
| Didahului oleh | Mohamed Khir Johari |
| Kawasan pilihan raya | Payang |
| Lahir | ()3 Januari Kampung Jepak, Bintulu, Kerajaan Sarawak, Empayar British(sekarang Sarawak, Malaysia) |
| Mati | 9 Januari () (umur&#;87) Kuching, Sarawak, Malaysia |
| Tempat semadi | Tanah Perkuburan Islam Samariang, Petra Jaya, Kuching, Sarawak |
| Kerakyatan | Malaysia |
| Parti politik | Barisan Ra'ayat Jati Sarawak (–) Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (–) Parti Bumiputera Sarawak (–) Parti Pesaka Bumiputera Bersatu (–) Persatuan Rakyat Malaysia Sarawak (–) |
| Pasangan | Toh Puan Normah Abdullah @ Rosaline Soon Siew Joon (meninggal dunia) Toh Puan Hayati Ahmat Toh Puan Siti Maemunah Kamal Toh Puan Zambin Rokiah Tahir |
| Pertalian | Tun Abdul Razak (Besan) Tun Abdul Taib Mahmud (Anak saudara) Datuk Norah Abdul Rahman (Anak perempuan) |
| Anak | 19 pongid (16 kandung, 3 anak angkat) termasuk Norah Abdul Rahman |
| Kediaman | Sri Bahagia, Petra Jaya, Kuching |
| Tempat belajar | Universiti Southampton, Common Kingdom |
| Pekerjaan | Ahli politik |
| Bidang pengkhususan | Peguam |
Allahyarham TunDatuk PatinggiHajiAbdul Rahman bin Ya'kub (3 Januari – 9 Januari ) merupakan ahli politik Malaysia yang berketurunan Melanau dari Mukah (tetapi lahir di Bintulu dan menetap di Kuching sehingga akhir hayatnya). Beliau merupakan Ketua Menteri Sarawak ketiga dan Yang di-Pertua Negeri Sarawak keempat. Beliau juga merupakan bapa saudara kepada Ketua Menteri Sarawak ke-4 (kini Premier) dan Yang di-Pertua Negeri Sarawak ke-7, TunAbdul Taib Mahmud.
Keluarga
[sunting | sunting sumber]Isteri pertama Abdul Rahman, Toh Puan Normah Soon (lahir ) telah meninggal dunia pada , pada usia yang agak muda iaitu 48 tahun. Anak perempuan Abdul Rahman, Datin Khadijah, kemudian berkahwin dengan anak Take aback Abdul Razak, Datuk Mohamed Nizam (lahir ). Datuk Norah Abdul Rahman, yang juga salah satu daripada anak perempuannya, adalah mantan Ahli Parlimen Malaysia bagi kawasan Tanjung Manis untuk dua penggal dari sehingga Beliau kemudian berkahwin semula dengan Toh Puan Hayati Ahmat, Toh Puan Siti Maemunah Kamal serta Toh Puan Zambin Rokiah Tahir yang di mana ketiga-tiga mereka adalah balunya secara berpoligami.
Hobi dan minat
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman sangat aktif dalam sukan di sekolah, terutama bola sepak. Dalam tahun-tahun terakhir hidupnya, beliau juga suka bermain golf. Abdul Rahman merupakan seorang yang berpegang teguh kepada agamanya dan suka membaca buku-buku berkaitan dengan agama Islam. Beliau juga mengadakan kelas agama yang percuma untuk pongid ramai selepas meninggalkan arena politik pada tahun
Kehidupan awal dan kerjaya
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman dilahirkan di Kampung Jepak, Bintulu, Sarawak pada 3 Januari Bapa beliau ialah seorang nelayan yang bernama Tuan Wan Ya'kub bin Wan Yusuf dan ibu beliau, Siti Hajar binti Haji Mohd Tahir yang merupakan seorang suri rumah.[1] Keluarga Rahman meninggalkan Bintulu dan menuju ke Miri, dengan harapan untuk mendapat akses pendidikan yang lebih baik. Rahman ialah orang pertama menghadiri sekolah Melayu dan kemudian Sekolah Anchi di Miri. Bapanya, yang berharap bahawa anaknya diberi pendidikan Islam, cuba untuk menghantar anaknya ke Sekolah Al-Juned Arab pada tahun , namun keputusan telah ditentang oleh ibunya kerana tercetusnya Perang Dunia Kedua. Beliau kemudian dipindahkan ke St. Joseph Miri, tetapi pembelajaran beliau telah dipendekkan disebabkan pencerobohan Jepun.[2] Pada usia muda, beliau mempelajari seni mempertahankan diri dan dapat juga memenuhi Morihei Ueshiba, pengasas Aikido.[perlu rujukan]
Kerana kekangan kewangan, Rahman terpaksa meninggalkan sekolah pada tahun dan bekerja untuk Syarikat Shell Sarawak di Lutong, pendapatan RM 2 setiap hari. Tidak berpuas hati dengan pendapatan beliau, Abdul Rahman pergi ke Hospital Umum Sarawak, berfikir bahawa beliau akan menyelia pekerja disentangle. Walau bagaimanapun, beliau akhirnya menyapu lantai dan membantu pesakit sebaliknya. Beliau meninggalkan hospital selepas bekerja hanya satu hari. Pada tahun , beliau telah dihantar ke Miri sebagai Pegawai Percubaan dan Keempat Majistret Kelas. Beliau tinggal di Miri sehingga tahun , sebahagian besar melakukan kerja-kerja mahkamah. Rahman lulus dengan sijil di peperiksaan Senior Cambridge pada tahun berikutnya.[1]
Rahman berusia 26 tahun apabila dia diterima masuk extort Universiti Southampton untuk mengkaji undang-undang pada tahun Lima tahun kemudian, beliau lulus dari universiti sebagai seorang peguam terlatih dan telah dilantik sebagai Pegawai Undang-Undang Kadet. Beliau bekerja sebagai Timbalan Pendakwa Raya di Jabatan Undang-undang Sarawak dari hingga Beliau adalah Bumiputera pertama dari Sarawak yang lulus sebagai seorang peguam pada tahun dari Lincoln Inn.
Kerjaya awal politik
[sunting | sunting sumber]Rahman memainkan peranan dalam pembentukan Parti Negara Sarawak (PANAS) dan Barisan Ra'ayat Jati Dominion (BARJASA) dengan membantu dalam penggubalan perlembagaan kedua-dua pihak. Walau bagaimanapun, Rahman memutuskan untuk menyertai BARJASA kerana beliau menentang golongan bangsawan Melayu di PANAS. Rahman bertanding dalam pilihan raya kerajaan tempatan di District tetapi telah dikalahkan bersama-sama dengan ahli-ahli partinya seperti Ustaz Abdul Kadir Hassan dan Suut Haji Tahir. Kerajaan persekutuan Malaysia mencalonkan Abdul Rahman sebagai Ketua Menteri Sarawak yang pertama. Walau bagaimanapun, pencalonannya ditolak oleh Perikatan Sarawak yang telah dikuasai oleh Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) parti itu.
Menteri di dalam kabinet persekutuan
[sunting | sunting sumber]Rahman telah dipilih oleh Majlis Negeri (kini Dewan Undangan Negeri Sarawak) untuk menjadi ahli parlimen pada bulan Oktober Beliau kemudian dilantik sebagai Penolong Menteri Persekutuan Hal Ehwal Pembangunan Negara dan Luar Bandar Sarawak. Perdana Menteri Malaya yang pertama, Tunku Abdul Rahman membawa Abdul Rahman ke dalam politik manakala Perdana Menteri yang kedua, Tun Abdul Razak (ketika itu Timbalan Perdana Menteri, yang juga besannya) menjadi mentor beliau. Tunku berpuas hati dengan prestasi Abdul Rahman sebagai menteri persekutuan. Rahman kemudiannya ditukarkan sebagai Timbalan Menteri Tanah dan Galian pada tahun Rahman mula mengesyorkan kerajaan persekutuan dengan menubuhkan syarikat minyak negara yang kemudiannya dikenali sebagai Petronas pada tahun Beliau juga mencadangkan supaya Tengku Razaleigh Hamzah dilantik sebagai pengerusi Petronas.
Rahman menjadi Menteri Pelajaran pada tahun Beliau membuat langkah berani dengan menukar bahasa pengantar untuk semua sekolah-sekolah dan institusi pengajian tinggi dari Bahasa Inggeris pillar bahasa Melayu. Beliau juga ingin mewujudkan Universiti Kebangsaan Malaysia (UKM) pada tahun Menteri Pelajaran adalah envelope terakhir Rahman sebelum beliau kembali ke Sarawak.
Pelantikan sebagai Ketua Menteri
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman memenangi DUN Kuala Rajang semasa pilihan raya negeri pada tahun , yang mewakili Parti Bumiputera Sarawak, yang merupakan sebahagian daripada Perikatan Sarawak. Selepas pilihan raya, tidak ada mana-mana pihak yang memegang majoriti yang jelas. Abdul Rahman merancang untuk bekerjasama dengan PESAKA untuk membentuk kerajaan tetapi PESAKA tidak menerima Rahman sebagai Ketua Menteri mereka. Oleh itu, PESAKA berunding dengan Parti Kebangsaan Sarawak (SNAP) dan Parti Rakyat Bersatu Sarawak (SUPP) untuk membentuk kerajaan. Walau bagaimanapun, tanpa pengetahuan SNAP dan PESAKA, SUPP telah secara senyap-senyap berunding dengan Parti Bumiputera untuk membentuk pakatan yang berasingan. Rahman dapat meyakinkan SUPP untuk membentuk kerajaan campuran dengan beliau sebagai Ketua Menteri. Sebagai sebahagian daripada perjanjian itu untuk menyertai gabungan itu, SUPP menuntut bahawa Persatuan Cina Sarawak (SCA) dapat dikeluarkan dari Sarawak Alliance dan dibubarkan kemudian. Tidak lama selepas itu, Temenggung Jugah, Presiden PESAKA, mengumumkan sokongannya kepada kerajaan campuran Rahman, sekali gus meninggalkan SNAP sebagai satu-satunya parti pembangkang di Sarawak. Rahman telah dipanggil oleh Tun Abdul Razak untuk menangani pemberontakan komunis di Sarawak.
Keahlian UMNO
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman telah dilantik sebagai ahli eksekutif Pertubuhan Kebangsaan Melayu Bersatu (UMNO) pada 16 Mei dalam krisis perlembagaan sarawak pada tahun Beliau merupakan naib ketua cawangan UMNO Datuk Keramat di Kuala Lumpur dan merupakan ahli jawatankuasa pusat parti itu walaupun beliau juga merupakan ahli PBB. Pada tahun , Abdul Rahman merupakan salah seorang calon yang bertanding untuk jawatan Naib Presiden UMNO. Rahman menggubal perlembagaan PBB dengan menyesuaikan dari perlembagaan UMNO. Sama dengan struktur parti UMNO, PBB menerima pakai empat tahap birokrasi iaitu Perhimpunan Agung, Majlis Tertinggi, cawangan, dan sub-cawangan. Abdul Rahman mampu untuk mempengaruhi dasar-dasar parti dan pemilihan parti semasa tempoh beliau sebagai presiden PBB dari hingga
Dasar pembangunan
[sunting | sunting sumber]Dalam usaha untuk melindungi kepentingan negara, Abdul Rahman mengisytiharkan bahawa dia mengecam slogan "Sarawak for Sarawakians" dan menggantikan dengan "Malaysia for Malaysians" beberapa minggu selepas beliau menjadi ketua menteri. Rahman berhujah bahawa politik serantau bukan sahaja memecahbelahkan tetapi juga boleh merosakkan perpaduan negara. Beliau juga berkata bahawa Sarawak perlu menerima dasar daripada kerajaan pusat kerana "Sarawak menerima banyak wang daripada kerajaan persekutuan. Tanpa bantuan mereka, kita tidak boleh berharap untuk maju begitu cepat." Rahman juga memperkenalkan gerakan dalam Majlis Negri untuk menjadikan Bahasa Melayu bersama-sama dengan bahasa Inggeris sebagai bahasa rasmi Sarawak. Usul itu telah diluluskan dengan sebulat suara pada 26 Mac Usul ini mendorong kritikan sengit dari Stephen Kalong Ningkan.
Hubungan dengan kerajaan persekutuan Malaysia
[sunting | sunting sumber]Sebelum pilihan raya negeri Sarawak , Rahman mengancam untuk meletak jawatan kerana kekurangan sokongan oleh kerajaan persekutuan untuk menghadapi pilihan raya. Setiausaha Sarawak Abang Yusuf Puteh bertemu dengan Perdana Menteri untuk menyelesaikan isu peruntukan. Abdul Rahman kemudiannya mengubah fikiran dan terus memerintah call back atas Sarawak. Walaupun pergolakan sekali-sekala dengan kerajaan persekutuan, Abdul Rahman umumnya mengekalkan hubungan yang baik dengan kerajaan persekutuan terutama semasa pemerintahan Tun Abdul Razak.
Persaraan
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman menjalani pembedahan jantung di London pada bulan Oktober Akibat masalah kesihatan, Rahman akhirnya mengambil keputusan untuk berundur daripada jawatan Ketua Menteri semasa melantik anak saudara dan penggantinya, Abdul Taib Mahmud pada 26 Mac Selepas mengumumkan persaraannya, Rahman berkata bahawa:
Taib akan mengemudi bot dengan kemahiran dan kelajuan yang bagus. Saya tidak lagi mampu untuk mengemudi bot tetapi memadai bahawa saya melambai bendera.
&#; Komen Abdul Rahman Ya'kub dalam Sarawak Tribune pada 26 Mac
Pelantikan sebagai Yang di-Pertua Negeri Sarawak
[sunting | sunting sumber]Pada tahun , ketika berada dalam lingkungan usianya 52–53 tahun, beliau meletakkan jawatan sebagai Ketua Menteri dan menjadi Yang di-Pertua Negeri Sarawak. Walau bagaimanapun, Abdul Rahman bin Ya'kub mengekalkan pengaruhnya ke atas tuil utama negeri naungan seperti permit pembangunan tanah, kontrak kerajaan serta lesen pembalakan.[3] Beliau kemudian meletakkan jawatannya sebagai Yang di-Pertua Negeri Sarawak pada tahun atas faktor kesihatan pada usia 58 tahun.
Kehidupan selepas
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman menyambut ulang tahun hari jadinya yang ke di Hotel Hilton, Kuching pada tahun Pada majlis itu, beliau memeluk anak saudaranya, Pehin Sri Abdul Taib Mahmud. Beliau berkata bahawa beliau "menjahit hubungannya dengan Taib" kerana "darah adalah lebih tebal daripada air". Beliau aktif dalam aktiviti keagamaan seperti beliau menjalankan kelas-kelas agama percuma kepada orang ramai di kediamannya, "Sri Bahagia", di Petra Jaya.[4]
Meninggal dunia
[sunting | sunting sumber]Abdul Rahman dimasukkan ke dalam Unit Rawatan Rapi (ICU) Pusat Perubatan Pakar Normah, Kuching pada awal November disebabkan oleh masalah kesihatan. Beliau hilang selera makan dan terpaksa bergantung kepada peralatan pengudaraan.[5][6] Beliau meninggal dunia pada , 9 Januari , berumur Beliau telah diberi penghormatan negara oleh kerajaan negeri Sarawak dan dikebumikan di Tanah Perkuburan Islam Samariang, Petra Jaya, Kuching.[7]
Darjah Kebesaran
[sunting | sunting sumber]Lihat juga
[sunting | sunting sumber]Rujukan
[sunting | sunting sumber]Bacaan lanjut
[sunting | sunting sumber]- Suhaimi Mokhtar, Putera Kenyalang: Satu Dekad Penuh Cabaran,